چهارشنبه سوری، سنتی که ریشه در تاریخ دارد: زردی من از تو، سرخی تو از من
مریم بابایی- هیچ ایرانی نیست که از همان کودکی این جمله زردی من از تو، سرخی تو از من را در سهشنبه آخر سال نشنیده باشد. انگار باید این جمله قبل از فرا رسیدن نوروز در آخرین مراسم شب چهارشنبه سوری از دهان هر ایرانی بیرون بیاید تا سرخی به نشانه سلامتی و بهروزی و دارایی در سال جدید برای او به ارمغان آورده شود. هر چند ایرانیان در رسمی چند صد ساله در آخرین هفته سال مراسم چهارشنبه سوری برگزار میکنند اما واقعیت این است که این مراسم در شب چهارشنبه یا در واقع عصر سهشنبه که آفتاب رو به غروب میگذارد، برگزار میشود. کودکان به همراه زنان، مردان و بزرگان خانواده از روی سه، پنج یا هفت کپه خار و خاشاک و گونی که به ترتیب در یک ردیف چیده و سوزانده میشوند، میپرند و خطاب به آتش میگویند زردی من از تو، سرخی تو از من و میخواهند ضعف و زردی خود را به آتش بدهند و سرخی و شور و حرارت را از آتش بگیرند.
هر چند طی سالهای اخیر شدت آسیبهای وارده بر اثر استفاده از وسایل جانبی هیجانبرانگیز از جمله ترقه، نارنجک و فشفشههای غیراستاندارد برخی مسوولان از جمله نیروی انتظامی را بر آن داشته است تا با اجرای آن به شدت مخالفت کنند اما با این همه این سنت دیرینه شاید امروز نه در هیبت پریدن از روی آتش اما با به صدا درآمدن ترقه در وقت و بیوقت ادامه پیدا کرده است. هنوز هم بسیاری از خانوادهها مقیدند در این روز آش بپزند یا سبزیپلو، ماهی و کوکوسبزی بخورند.
بسیاری از بزرگان اهل تحقیق نیز به دنبال کشف فلسفه برگزاری چهارشنبه سوری برآمدهاند به عنوان مثال یکی میگوید این مراسم رسمی است بعد از حمله اعراب به ایران، برخی میگویند مربوط به آیینهای زردشتیان است، هرچه که باشد دو نکته قابل توجه است؛ اول اینکه تا قبل از حمله اعراب به ایران ظاهرا ما ایام هفتهای به شکل امروزی نداشتهایم که چهارشنبه یکی از آن روزها باشد بلکه تمام روزها نام خاص خود را داشته است اما در عوض در پنج روز آخر سال در خانهها آتش افروخته میشد تا به این وسیله مردگان هر خانه در آستانه فرا رسیدن سال نو به خانههای خود دعوت شوند و دیگر اینکه چهارشنبه روز نحس هفته نزد اعراب بوده است! شاید همین نحسی بهانه شده است تا اختلافی بین این مراسمها پیش آید و در نهایت به سور و جشنی در چهارشنبه آخر سال انجامیده است. در حال حاضر بوتههایی که قرنها پیش بر اساس عقاید زردشتیان بر سقف خانهها روشن میشد کمکم جایشان را به حیاط خانهها و معابر عمومی دادند ولی امروزه دیگر خبری از آن نیست و فشفشههای چینی و نارنجکهای دستساز و سر و صدای ترقهها جایشان را گرفتهاند.
اما در گذشته و حتی هنوز هم در برخی شهرستانها مراسم به این سوزاندن بوتهها ختم نمیشود. مراسم دیگری نیز در غروب روز سهشنبه (شب چهارشنبه سوری) برگزار میشود از جمله مراسم کوزهشکنی. مردم پس از آتشافروزیشان کوزهای حاوی مقداری زغال به نشانه سیاهبختی، کمی نمک به علامت شوربختی و یک سکه به نشانه تنگدستی را بالای سر افراد خانواده میچرخاندند و از بالای پشتبام خانه به کوچه پرت میکردند و معتقد بودند که به این ترتیب تیرهبختی و شوربختی و تنگدستی از خانه و خانواده آنها دور خواهد شد.
فالگوش نشینی نیز از جمله کارهای جالب این روز است کسانی که قصد انجام کار بزرگی در سر دارند یا دمبخت هستند یا میخواهند به سفر زیارتی بروند غروب این روز به سرگذر و معابر میرفتند و پنهانی به سخنان عابران گوش میدادند اگر اولین سخنانی که میشنیدند دلنشین و خوب و مثبت بود یعنی آنکه به خواسته شان در سال جدید دست مییابند و اگر سخنان شنیده شده تلخ و منفی بود یعنی فعلا باید منتظر بمانند و تحقق آرزویشان در سال جدید ممکن نخواهد بود!
قاشقزنی هم از مراسم پرطرفدار زنان و دختران حاجتدار بوده است! که البته به مردان و پسران هم تسری پیدا کرده بود! در این مراسم فرد قاشق و کاسهای برمیدارد و در حالی که روی خود را زیر پارچهای پنهان کرده است به دم در هفت خانه میرود و با زدن قاشق به کاسه صاحبخانه را از حضور خود مطلع میکند اگر صاحبخانه پول، برنج، شیرینی یا آجیل دارد یعنی آرزوی قاشقزن برآورده میشود اما اگر از این هفت خانه چیزی نصیبش نشود یعنی به آرزویش در سال جدید نمیرسد!
اما رسم دیگر که حالا چندان رایج نیست آجیل مخصوص شب چهارشنبه سوری است کسانی که نذر داشتند آجیل مخصوص این شب که هفت مغز است را با گفتن داستانی آماده میکردند و به همسایهها میدادند البته آجیل جزو تنقلات این شب شده است اما دیگر آن خاصیت نذری را ندارد!
به هر حال آنچه ایرانیان را وامیداشت تا در آخرین شب چهارشنبه سال و در واقع عصر سهشنبه تا صبح هیمهای بیفروزند و تا صبح روشن نگه دارند امروزه تغییر شکل زیادی پیدا کرده است. جملهای که با پریدن از روی آتش میل عمیق انسان را برای تطهیر خود و رسیدن به شادی معنوی نشان میداد امروزه جایش را به یک هیجان برآمده از صدای مهیب ترقهها داده است.
هر چند شهرداری تلاش میکند با برپایی مراسم در برخی بوستانها با اجرای موسیقی و عروسکگردانی حاجیفیروز و عمونوروز این روز را جشن بگیرد اما نیرویانتظامی از یک ماه قبل از جلوگیری هر نوع تجمعی و جشنی در پارکها و سطح شهر در این روز سخن گفته و علت آن را حفظ امنیت و آرامش شهروندان اعلام کرده است.
در این میان فلسفه این روز است که دارد به فراموشی سپرده میشود؛ یاد کردن و بزرگداشتن روح درگذشتگان و درخواست عمیق ایجاد تحولی درونی در آستانه
نو شدن طبیعت.
هفتسین سلامتبخش
یکی از زیباترین جلوههای نوروز سفره هفتسین است. خوراکیهایی چون سرکه، سماق، سمنو، سیر، سنجد و سیب به همراه قرآنکریم، سبزه، ماهی قرمز، آینه، سکه و... سفره زیبای هفتسین را مزین میسازند در اینجا برخی از خواص سینهای خوراکی را بررسی میکنیم.
سیب، نماد سعادت و سلامتی
خوردن یک عدد سیب در روز، بیماری را دور میکند. این میوه سموم بدن به خصوص اسیداوریک را دفع میکند و در نتیجه درمان خوبی برای مبتلایان به رماتیسم، درد مفاصل و نقرس است. سیب ترشحات غدد به خصوص بزاق و ترشحات معده را تقویت و به هضم غذا کمک میکند.
کسانی که از ناراحتی معده رنج میبرند، برای هضم آسانتر این میوه آن را به صورت رنده شده یا پخته میل کنند. برای درمان یبوست و تنبلی روده و کبد سیب رسیده را با پوست بخورید.
میوه نارس سیب بدون پوست برای درمان اسهال تجویز میشود. سیب حاوی املاح مفیدی چون فسفر، منیزیم، کلر، کلسیم، سدیم، آهن و پتاسیم است.
سنجد، مقوی برای معده و بدن
میوه خشک سنجد قابض است به همین جهت در درمان اسهال سودمند است. آرد سنجد به علت داشتن مقدار زیادی قند در درمان اسهال به کار میرود. آرد گوشت، پوست و هسته سنجد مقوی معده و بدن است برای این منظور آرد تمام میوه آن را با کمی شیره انگور در شیر حل و نوش جان کنید. میوه سنجد سرشار از ویتامینهای A و B و حاوی کمی ویتامین K است.
سیر، پزشک طبیعی
علاوه بر آنکه سیر به صورت خام، پخته یا ترشی مصرف میشود در طب و داروسازی نیز استفادههای فراوان دارد. برای سیر، اثر ضدعفونیکننده، اشتهاآور، پایینآورنده فشارخون، چربی و کلسترول بد و همچنین معالجه اسهال، سردرد و سرگیجه ذکر شده است. مالیدن به پوست سر و خوردن سیر تازه، موی تازه میرویاند و منگنز موجود در آن موجب میشود موهای سفید شده بریزند و موی سیاه به جای آنها بروید.
ماسک سیر رنده شده و عسل نوعی پیلینگ (لایهبرداری پوست) و از بین برنده جوش و لک صورت است.
سرکه، درمان کبودی
دور چشم
سرکه یکی از فرآوردههای مفید انگور است که تحت اثر مخمری خاص حاصل میشود. سرکه نه تنها طعم مطبوعی به غذاها میدهد بلکه هضم بسیاری از مواد از جمله گوشت را آسان میکند. مالیدن سرکه به محل نیش زنبور، پشه و سایر حشرات مفید است و برای التیام زخمها و تاول بینتیجه نیست. مخلوط کمی سرکه و عسل کبودی دور چشم را برطرف میکند. در حین مصرف باید مواظب باشید وارد چشم نشود. نسبت یک به سه سرکه و گلاب نیز محلول خوبی برای پوست میسازد. سرکه رقیق شده و کمی نمک در درمان گلودرد و همچنین برای محکم کردن لثه تجویز میشود.
سماق، ضد گلودرد
رنگ میوه سماق قرمز و قهوهای و طعم آن گس است پس از رسیدن، طعم آن ترش میشود.
در تمام قسمتهای گیاه تانن به مقدار فراوان وجود دارد و به همین علت قابض و پاککننده معده است و از انواع اسهال حاد و مزمن و خونریزی معده جلوگیری میکند. میوه تازه و نرسیده سماق سمی است اما رسیده میوه و خشک شده آن سمی نیست و از گرد آن به عنوان چاشنی غذا استفاده میشود غرغره جوشانده سماق در درمان ورم گلو و برای محکم شدن لثهها توصیه میشود.
سمنو، غذای ضدپیری
سمنو ارزش غذایی بسیاری دارد، جوانه گندم که عنصر اصلی تشکیلدهنده آن است حاوی ویتامینهای B و E، پروتئین از نوع عالی، مواد معدنی، فیبر و مواد مفید دیگر است در گندمی که جوانه میزند، علاوه بر اینکه تمام این مواد بهطور کامل حفظ میشود در جریان جوانه زدن تغییرات شگفتآوری در آن به وجود میآید که در نتیجه،ویتامینها و مواد حیاتی گندم به مقدار زیادی افزایش مییابد اسیدهای نوکلئیک RNA و DNA که به فراوانی در جوانه گندم وجود دارند در جلوگیری از پیری سلولها بسیار موثرند.
سلنیوم و منیزیم موجود در جوانه گندم در جلوگیری از انواع سرطان و به خصوص فیبر موجود در آن در پیشگیری از بروز سرطان کولون موثر است.
هشدارهای پزشکی در نوروز؛ چه بخوریم چه نخوریم
جامعه- یکی از دغدغههای دستاندرکاران بهداشتی و پزشکی در ایام نوروز نحوه خورد و خوراک مردم در جریان دید و بازدیدهای نوروزی به ویژه در سفر است. بیشترین مواد غذایی که بنابر سنتها مورد استفاده مردم قرار میگیرد شیرینی و آجیل است که هرکدام در حد و اندازه خودش مفید است اما وقتی از حد لازم فراتر رود و تمام ایام تعطیلات را دربرمیگیرد و جای مصرف سبزیجات و میوه را میگیرد برای سلامتی نگرانکننده میشود. در این ارتباط توصیه متخصصان تغذیه و بهداشت به مردم این است که مراقب سلامتی خود باشند و از مصرف بیش از حد مواد شیرین و شیرینی خودداری کنند.
در همین زمینه یک متخصص تغذیه به مردم توصیه کرد در ایام نوروز از مصرف شیرینیتر و خامهای پرهیز کرده و از شیرینیهای خشک و در ابعاد کوچک استفاده کنند. مسعود کیمیاگر با اشاره به توصیههای تغذیهای در ایام نوروز افزود: از آنجا که برخی از افراد در ایام نوروز و گاه در یک روز به دفعات به دید و بازدید میروند باید با یک برنامهریزی مناسب غذایی از زیادهروی در مصرف میوه و تنقلات جلوگیری کنند.
وی ادامه داد: افراد باید با برنامهریزی در دیدوبازدید اول از بین میوهها خیار مصرف کرده چراکه این میوه کمکالری است و در دید و بازدیدهای بعدی نیز برخی از میوهها و تنقلات را انتخاب کرده و از زیادهروی جدا پرهیز کنند. کیمیاگر اضافه کرد: مصرف چای در هر دیدوبازدیدی درصورتی که با قند مصرف نشود، منعی ندارد اما افراد باید سعی کنند که در مصرف شیرینی نیز زیادهروی نکنند. این متخصص تغذیه تاکید کرد: شیرینی نوروز باید کوچک و بندانگشتی و ترجیحا از نوع شیرینیهای نان نخودی، برنجی یا گردویی کوچک باشد و از مصرف شیرینی تر پرهیز شود. کیمیاگر گفت: شیرینی تر و شیرینیهای بزرگ خامهای در نوروز جایگاهی ندارند چراکه از این نوع شیرینیها در هفته آن هم در زمان عصر یک یا دو بار استفاده میشود نه در ایام نوروز و در هر دید و بازدیدی از سوی دیگر قرار دادن شیرینی تر روی میز پذیرایی در مدت زمان طولانی منجر به فاسد شدن آن میشود.
وی اضافه کرد: دیابتیها باید در ایام نوروز از نظر تغذیهای بیش از سایرین مراعات کنند این در حالی است که برخی از بیماران دیابتی بیماری خود را نزد بستگان خود پنهان کرده و پنهان کردن این موضوع موجب زیادهروی در مصرف برخی از مواد غذایی میشود که برای آنها مضر است.
دیالیزیها آجیل نخورند
دکتر منصور گتمیری، متخصص کلیه بیان میکند: دیالیزیها تا حد امکان آجیل نخورند و درصورت تمایل به مصرف آن از آجیلهای بینمک و تازه استفاده کنند و این کار را نزدیک زمان دیالیز انجام دهند تا ترکیبات آجیل زودتر از بدنشان خارج شود. این متخصص کلیه افزود: برخی آجیلها پتاسیم زیادی دارند و مصرف زیاد آنها ممکن است برای بیماران دیالیزی مشکل ایجاد کند. وی با بیان اینکه میوهها از جمله مرکبات حاوی پتاسیم زیادی هستند، گفت: میوههایی مانند پرتقال، لیموشیرین و نارنگی پتاسیم زیادی دارند بنابراین بیماران دیالیزی نباید در مصرف این میوهها افراط کنند و بهتر است روزانه یک پرتقال یا یک لیموشیرین مصرف کنند تا پتاسیم خون آنان بیش از حد متعارف افزایش نیابد. این متخصص کلیه با اشاره به مسافرت بیماران دیالیزی اظهار کرد: اگر این بیماران بیش از یکی دو روز قصد مسافرت دارند باید پیش از سفر با معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی مقصد بهمنظور دیالیز هماهنگیهای لازم را انجام دهند. وی افزود: تعداد کمی از بیماران، دیالیز صفاقی میشوند. این بیماران باید مایعات و وسایل استریل و پانسمان را در طول سفر به همراه داشته باشند به عنوان نمونه هر روز به چهار بگ مایعات نیاز دارند. گتمیری در پایان گفت: بیماران دیالیزی میتوانند فعالیت بدنی سبک و مداوم مانند پیادهروی و شنا انجام دهند. این کار باعث میشود مایعات بیشتری از طریق پوست و تنفس دفع کنند البته آنان نباید ورزشهای سنگین انجام دهند و به عضلاتشان آسیب برسانند در نهایت اینکه بهتر است حین سفر از خوردن غذاهای پرحجم و سنگین پرهیز کرد. ترجیحا در رستورانها از سفارش غذای کباب کوبیده و سالاد نیز خودداری کنید.
یک متخصص تغذیه با اشاره به اینکه در طول سفر باید اصول تغذیهای، بهداشت و ایمنی مواد غذایی رعایت شود، گفت: استفاده از مواد غذایی سرد مانند سبزیهای شسته و ضدعفونی شده، خیار و گوجهفرنگی، همچنین نان و ماست به جای غذاهای بین راهی میتواند سلامت افراد را تضمین کند. دکتر کورش جعفریان نیز با اشاره به اینکه در طول سفر باید اصول تغذیهای، بهداشت و ایمنی مواد غذایی رعایت شود، افزود: مسافران نوروزی باید غذای مورد نیاز خود در طول مسیر را همراه خود ببرند چون نمیتوان به کیفیت غذای رستورانهای بین راهی کاملا اعتماد کرد چراکه به علت حجم زیاد مشتری ممکن است بهداشت اولیه رعایت نشود.
آرزوهای نوروزی
با آرزوی ۱۲ ماه شادی ۵۲ هفته خنده ۳۶۵ روز سلامتی ۸۷۶۰ ساعت عشق ۵۲۵۶۰۰ دقیقه برکت ۳۱۵۳۰۰ ثانیه دوستی سال نو پیشاپیش مبارک
دنیا را برایتان شاد شاد و شادی را برایتان دنیا دنیا آرزومندم
هر روزتان نوروز... سال ۹۲ مبارک
«جامعه»
خاموشی یک ساعته برج میلاد در روز ساعت زمین
برای نخستینبار شهرهای کرج، رشت و ارومیه به ساعت زمین پیوستند
همزمان با خاموشی مهمترین نمادهای شهری در سراسر جهان در تاریخ 3 فروردینماه سال 1392، ایران نیز برای سومینبار متوالی با خاموش کردن برج میلاد تهران، ساختمان تاریخی مرکزی شهرداری رشت، ارومیه و ساختمان شورای اسلامی شهر کرج و شهرداری اصفهان به مدت یک ساعت به این طرح میپیوندند.
بزرگراههای پرحادثه پایتخت مشخص شدند
رییس پلیس راهنمایی و رانندگی تهران بزرگ گفت که سرعت مجاز در پنج بزرگراه تهران از امروز دوشنبه بیست کیلومتر بر ساعت
کاهش مییابد.
سردار حسین رحیمی روز یکشنبه در گفتوگو با ایسنا ضمن اشاره به اینکه آمارها نشان میدهد به دلیل شیب غیراستاندارد و عدم دقت رانندگان بیشترین حوادث ترافیکی و واژگونی در اتوبانهای تهران متعلق به پنج بزرگراه است، افزود: این بزرگراهها شامل شهید باکری، شهید صیاد شیرازی، امام علی(ع)، یادگار امام(ره) و شیخ فضلالله نوری هستند که بر اساس برنامهریزیهای صورت گرفته حد مجاز سرعت در آنها از امروز دوشنبه کاهش مییابد.
وی گفت: بر این اساس حداکثر سرعت مجاز در مسیر شمال به جنوب تمام بزرگراههای یادشده از 100 کیلومتر بر ساعت به 80 کیلومتر بر ساعت کاهش خواهد یافت و در مسیر جنوب به شمال این بزرگراهها و سایر بزرگراههای تهران نیز کما فیالسابق حد مجاز سرعت 100 کیلومتر بر ساعت است.
افتتاح ضلع غربی پایانه تاکسیرانی سیدخندان
همزمان با اجرای عملیات بهسازی پل سیدخندان، ضلع غربی پایانه تاکسیرانی این پل قدیمی با حضور شهردار منطقه 7 افتتاح شد.
به گزارش روابطعمومی شهرداری منطقه 7، دکتر رمضان میرعباسی با اعلام این خبر گفت: همزمان با اجرای عملیات بهسازی پل سیدخندان، تکمیل ضلع غربی پایانه تاکسیرانی سیدخندان نیز در دستور کار قرار گرفت و با حضور مدیران شهری و شهروندان افتتاح شد.
وی با بیان اینکه این پایانه به منظور تامین رفاه حال شهروندان و تسهیل تردد آنها از محل پل سیدخندان به سایر مناطق شهر افتتاح میشود، افزود: تکمیل بخش شرقی پایانه تاکسیرانی سیدخندان نیز اوایل سال آینده آغاز میشود.
میرعباسی با اشاره به اتمام فعالیتهای عمرانی و ترمیم پایههای پل سیدخندان افزود: تسطیح معبر، تخلیه کامل خاک و نخاله، تجهیز اتاقک موتور پمپاژ آب، نصب کیوسک راهنمایی و رانندگی، رفع نواقص سکوهای میانی و نصب علایم ترافیکی از مواردی است که بهطور کامل در قالب پروژه بازسازی و بهسازی پل سیدخندان اجرایی شده است.
حفاظت هزار همیار طبیعت در نوروز از منابع طبیعی
فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی از همکاری تشکلهای مردمنهاد و 20 هزار همیار طبیعت در نوروز سال 92 خبر داد.
سرهنگ قاسم سبزعلی در گفتوگو با ایسنا درباره اقدامات سازمان جنگلها در ایام نوروز اظهار کرد: علاوه بر فعالیت 380 پایگاه ثابت نیروهای یگان حفاظت، پایگاههای سیاری را نیز راهاندازی کردهایم که به فراخور پوشش، نوع منطقه و میزان حضور گردشگران در عرصههای منابع طبیعی حضور دارند.
غیبت دانشآموزان از شنبه تا دوشنبه مدارس موجه است
مدیر اداره کل آموزش و پرورش شهر تهران درباره غیبت دانشآموزان به علت آغاز سفرهای نوروزی از روز شنبه تا دوشنبه 26 تا 28 اسفندماه گفت: در صورتی که مدیران مدرسه از سفر دانشآموزان به همراه خانوادههایشان مطلع باشند غیبت دانشآموزان در این سه روز موجه خواهد بود.
مختارنژاد تصریح کرد: فعالیت مدارس تا روز دوشنبه 28 اسفندماه سالجاری طبق تقویم رسمی کشور ادامه دارد.
تهران را شسته و رفته تحویل میدهم
شهردار تهران گفت که آبگیری دریاچه چیتگر همزمان با میلاد حضرت زهرا(س) در بهار سال 92 آغاز میشود.
به گزارش فارس، محمدباقر قالیباف گفت که پروژههایی نظیر باغ کتاب تهران، بزرگترین مرکز تئاتر حرفهای کشور، پارک اکو و بزرگراه صدر و نیایش سال آینده آماده بهرهبرداری میشود.
وی ادامه داد: سال آینده سال امید برای همه خواهد بود، در سال 92 پروژههای عمرانی بزرگی در تهران به بهرهبرداری خواهند رسید که بزرگترین آنها بزرگراه امام علی(ع) است که 27 کیلومتر طول دارد و از شمال تا جنوب پایتخت احداث شده است.
به گفته شهردار تهران، بزرگراه امام علی(ع) در 14 خط عبوری تندرو و با بیش از 57 پل در طول کل مسیر همزمان با میلاد امام علی(ع) آماده بهرهبرداری میشود. قالیباف قول داد که قبل از اتمام این دوره مدیریت شهری هیچ پروژه کوچک و بزرگی به صورت نیمهتمام باقی نماند و شهر تهران را شسته و رفته تحویل خواهیم داد.
هزینههای سلامت سالانه ۵ میلیون نفر را فقیر میکند
معاون درمان وزارت بهداشت میگوید که باید اعتراف کنیم نتوانستیم هزینههای درمان مردم را کم کنیم. الان سالانه حدود پنج میلیون نفر به خاطر این هزینهها فقیر میشوند و منیتها نگذاشت برنامه پزشک خانواده را اجرا کنیم.